Voor iedereen afkomstig uit het Brabantse dorp Vught, klinkt de naam Ewald Marggraff bekend in de oren. De 80-jarige man woonde in een kasteel op het landgoed Zionsburg. Men kende hem vooral als die norse, teruggetrokken grootgrondbezitter die zijn rug keerde naar het establishment. Aan beschuldigingen van belastingontduiking kon hij ook niet ontsnappen. Op die beruchte 7 december 2003 stond het kasteel op Zionsburg in lichterlaaie. In de ruïne werd Marggraff levenloos aangetroffen achter zijn voordeur.
Als kind groeide podcastmaker Simon Heijmans op in Vught. Ook hij had net als vele Vughtenaren dat negatieve beeld over die grootgrondbezitter. Tot op de dag van vandaag hangen er nog veel onopgeloste raadsels rond het Marggraff-mysterie. Waarom ondernam de brandweer niet eens een poging Marggraff te zoeken in het huis? Wat is er gebeurd met zijn kunstcollectie en waar is zijn fortuin? Deze mysteries lieten Heijmans op zijn honger zitten waardoor hij dit via een 6-delige podcast uitploos
Zenuwslopend
Wie graag podcasts luistert waar je op het puntje van je stoel gaat van zitten, zal “De brand in het landhuis” zeker smaken. Elke aflevering start met een akelig pianodeuntje die je nekharen meteen overeind zetten voor wat er komen zal. Volgens een chronologische volgorde komt Simon stap voor stap dichter bij antwoorden. We worden meegenomen van getuigenis naar getuigenis waardoor de losse eindjes aan elkaar worden geknoopt.
Eerst wordt de geschiedenis van Marggraff en het mysterie geschetst. Verder in de podcast blijkt dat na zijn dood de Margraff-stichting opgericht werd om het geld en bezittingen bij de familie te houden. Later kwam aan het licht dat verschillende leden van de stichting de familie aan de kant wilden zetten. Hierdoor zouden zij het fortuin voor zich kunnen houden. Uiteindelijk wordt duidelijk dat Ewald ook slachtoffer van kunstvervalsing was. Maar wanneer hij daarachter kwam werd hij van het leven berooft.
De keuze van Heijmans voor een chronologische opbouw lijkt mij het best. Tijdens het onderzoek werd er een hoop informatie toegediend, die voor de focus van de luisteraar duidelijk gestructureerd moest zijn.
Less is more
In de podcast blijkt dat Heijmans goed ondersteund wordt door research. Er komen een twintigtal verschillende mensen aan het woord die zaken toevoegen in verband met de verdwenen schilderijen uit Marggraff’s kunstcollectie en zijn fortuin. Maar niet alle getuigen en informatie zijn relevant voor het onderzoek, waardoor het langdradig overkomt. Zo getuigden een aantal mensen dat Marggraff vaak geheime figuren over de vloer kreeg om zijn schilderijen na te kijken. Dit zou erop wijzen dat Marggraff opgezadeld werd met valse werken. Volgens mij kan dit best door één getuige verteld worden.
In de tweede aflevering wordt een groot deel gespendeerd aan het kaderen van Lodewijk Marggraff, de vader van Ewald. Dit om aan te tonen hoe onpopulair de familie was, maar doordat dit bijna een aflevering lang duurde, trok het de focus van het thema weg.
Levensecht
Als luisteraar krijg je het gevoel de zoektocht vanaf Simon’s schouder mee te volgen. Dit doet hij door de situaties en zijn gevoel tot in detail te beschrijven. Daarnaast komt het enorm realistisch over doordat hij kiest om geluiden uit een scène onder zijn stem te plaatsen. Zo vertelt hij over zijn teleurstelling als hij de e-mail krijgt van Boudewijn Reijnga (beste vriend van Marggraff) dat hij niet wenst mee te werken aan het onderzoek. Terwijl hij dat vertelt, is het geluid van een binnenkomende mail en Simon’s gevloek uit de scène te horen. De luisteraar voelt daardoor de teleurstelling van Simon.
De brand in het landhuis kwam tot stand door de eindredactie en research van Marion Oskamp en door de speurwerk van Simon Heijmans. Naast podcastmaker is hij schrijver en acteur. Deze podcast over Marggraff is vrijwel zijn bekendste. Ook zijn podcast “Voor altijd duurt een jaar” viel in de smaak bij het grote publiek.
De brand in het landhuis is te luisteren via iTunes, Spotify of via de site van NPO radio 1
De auteur
