Leidingwater, gezond of ongezond? De meningen hierover lopen grondig uiteen. Het Gentse kraantjeswater is alvast drinkbaar, beweert watermaatschappij Farys die bevoegd is voor de kwaliteit van het drinkwater in en rond de stad. Drinkbaar tot het uw huis binnenstroomt. (Foto: Joost Nelissen / CC BY-NC 2.0)
Een poll van onze redactie toont aan dat bijna tachtig procent van de Gentenaren dagelijks kraantjeswater drinkt. “Een mooi cijfer dat bevestigt dat we op de goede weg zijn”, weet Laurens Teerlinck, kabinetsmedewerker van Gentse schepen van Gezondheidsbeleid Resul Tapmaz (sp.a). Het Gentse bestuur heeft er de laatste jaren werk van gemaakt om het beeld rond leidingwater te verbeteren. De Gentse horeca wordt onder meer sinds 2013 aangemoedigd om gratis kraanwater te serveren.
De meeste studenten kennen de oranje drinkbussen van de Gentse universiteit die het drinken van kraantjeswater aanmoedigen. ‘I love kroantseswoater’ luidt de tekst. De flessen zijn bovendien een initiatief van Farys en biologisch afbreekbaar. Op zowat elke campus biedt men drinkfonteintjes aan waar gratis leidingwater te verkrijgen is. Tapwater is maar liefst honderdvijftig tot vijfhonderd keer goedkoper dan flessenwater.
Ook niet geheel onbelangrijk: water in flessen is zeer belastend voor het milieu. Het zorgt voor een toename van de afvalberg, het schoonmaken en transporteren van flessen is milieuvervuilend en ook de flora en fauna hebben er last van.
Drinkbaar water
Het Agentschap Zorg & Gezondheid voert meerdere controles uit, zowel op het grondstofproduct als op het eindproduct, het water uit de kraan. Volgens de Vlaamse Overheid, dat als controlerend orgaan fungeert, voldoet het drinkwater aan de Europese normen. Bovendien wijzen stalen uit dat in 99.66 procent van de Vlaamse kranen drinkbaar water vloeit.
Om het leidingwater te zuiveren wordt er onder meer chloor toegevoegd. De hoeveelheid chloor is sinds 2013 van 0.25 naar 0.10 microgram per liter gedaald. Deze hoeveelheden zijn onschadelijk voor de gezondheid. Toch raadt het Agentschap Zorg & Gezondheid aan om leidingwater altijd eerst even te laten staan. Hierdoor krijgen de chloorresten de kans om te verdampen en heeft het water geen nare nasmaak. Er blijven echter heel wat metalen aanwezig in onze leidingen. De bekendste boosdoener is lood. Loodgieters werken al sinds de jaren zeventig van vorige eeuw niet meer met loden buizen. Lood zou volgens een aantal studies vooral de ontwikkeling bij zuigelingen schaden.
Asbest
Vroeger schakelde men vaak over op leidingen die asbest bevatten. Dit is nog vaak het geval in publieke gebouwen ouder dan veertig jaar. Om en bij de dertig procent oftewel negentienduizend kilometer leiding in Vlaanderen bevat asbesthoudende materialen. Bij elke slok neemt een persoon miljarden asbestpartikeltjes in. Watermaatschappij Farys: “Tot vandaag heeft geen enkele wetenschapper kunnen aantonen dat de kleine hoeveelheid asbest die gedronken wordt de gezondheid schaadt. De algemene tendens bestaat erin asbest af te schilderen als schadelijk, maar dit is enkel het geval wanneer het in de luchtpijp en longen terecht komt.”
Verder raadt de watermaatschappij aan om de leidingen af en toe te vervangen. Een hele klus in een stad die vol tramsporen en beschermde gebouwen ligt. Een uitdaging die niet uit de weg gegaan mag worden, zo vindt Laurens Teerlinck: “Wat er zich achter de gevels van de woningen afspeelt, daar kunnen wij niet in tussenkomen. Wat we wel kunnen doen, is een mentaliteitsverandering teweegbrengen. Onze taak als overheid bestaat erin om de goede kwaliteit van kraantjeswater te benadrukken en de Gentse burger te verzekeren dat kraantjeswater goedkoper en minstens even veilig is als flessenwater.”
Bewust verbruik
De media en industrie hebben misschien de kar nog niet gekeerd, de individuele klant heeft dat gedeeltelijk wel al gedaan. De Gentse horeca merkt op dat klanten bereid zijn om voor milieubewuste alternatieven te betalen. In vele horecazaken is kraanwater bovendien gratis.
Als leidingwater dan toch perfect drinkbaar is, verspillen we dan niet dagelijks immense hoeveelheden water bij het doorspoelen van het toilet, het gebruik van de vaatwasser of het nemen van een douche? Een grondstof die bovendien enkel schaarser zal worden, en dat vandaag al is op verschillende plekken in de wereld. De gemiddelde Gentenaar verbruikt 110 liter kraantjeswater per dag. Het grootste deel hiervan maken we meteen weer vuil.
Michiel Petitjean
Dit is een ingekorte versie van het artikel dat verscheen in ‘De Gentse Courant’, het stadsmagazine van en door de studenten Journalistiek. Lees het volledige artikel hier in ‘De Gentse Courant’ van 29 oktober 2015.