Ik ben van nature opgevoed als optimist. Met pessimisme kom je nergens
Vijf jaar geleden besloot Mong Rosseel op pensioen te gaan. Een definitief punt achter zijn carrière heeft hij echter nog lang niet gezet. Wekelijks kan je hem vinden Bij De Vieze Gasten, het sociaal-artistieke buurtproject in de Gentse volkswijk de Brugse Poort. De bezieler van het culturele hart van de wijk kan niet stilzitten. “De verontwaardiging kwam en die stopt niet.”
Begin jaren ’70 vestigde Mong Rosseel zich met een groepje anarchisten in de Sleepstraat in Gent. Daar stichtten ze buurthuis “Kontakt”, een van de eersten van zijn soort in België. “Tot onze verbazing is dat ongelooflijk goed beginnen draaien. Wij wilden eigenlijk dat de mensen uit de wijk, die regelmatig kwamen, mee zouden beheren. Er is dan een soort buurtcomité ontstaan.” Het buurtcomité blies een aantal projecten in leven die het welzijn in de wijk moesten bevorderen.
Na tientallen jaren rondtrekken met vormingstheater vestigde Mong zich in 2001 in de Brugse Poort, een multiculturele stadswijk in Gent. “Vandaag is Bij de Vieze Gasten een buurtgericht sociaal-artistiek project. Het team schept hier de mogelijkheden voor initiatieven uit de buurt die iets met cultuur te maken hebben. Wat wij naar hier brengen is vooral gericht op een publiek dat niet naar spectaculaire dingen zoals opera of ballet gaat.”
Ik kan er niet tegen dat we zo een rijk land zijn en dat wij zeuren over niets
Vijf jaar na zijn pensioen komt Mong nog wekelijks naar de vergaderingen van het comité. Stilzitten kan hij niet, de passie is niet te blussen. “Ik doe mijn werk ontzettend graag. Soms zei ik tegen mensen dat mijn hobby mijn werk is geworden. Nu ik op pensioen ben is mijn werk mijn hobby geworden.” Naast zich bezig te houden met zuid-acties van lagere scholen en hier en daar vrijwilligerswerk te verrichten, maakt Rosseel af en toe kleine voorstellingen over maatschappelijke problemen. “Nu maak ik voor de derde keer een stuk voor welzijnszorg. Ik vind dat nog altijd cruciaal. Als er in het twaalfde rijkste land van de wereld nog altijd zoveel mensen onder het armoedeniveau moeten leven: dat is voor mij onaanvaardbaar.”
Verontwaardiging
Vieze Mong is een onuitputtelijke bron van motivatie. Ondanks zijn – naar eigen zeggen – braaf karakter speelt verontwaardiging een belangrijke rol om de vlam laaiende te houden. Een vlam die tijdens de studentenprotesten eind jaren ’60 ontstoken werd en nu nog steeds wakkert. “Toen ik in Leuven arriveerde, kwam ik al snel in contact met mensen die actief waren in de studentenvakbeweging”, zegt Mong. Studentenbewegingen hebben een enorme indruk op hem achtergelaten. “De verontwaardiging kwam en dat stopt niet. Ik kan er niet tegen dat we zo een rijk land zijn en dat wij zeuren over niets. Wat zeuren wij over vluchtelingen? Het is zo een kleine groep. Het is alsof alle rampen van de wereld naar ons komen. Om dan nog eens te zien dat al die mensen zo bang zijn, het gevoel hebben dat ze opgelegd worden en dat ze te veel moeten betalen. Dan denk ik: ‘We hebben alles.’ Die verontwaardiging zit erg diep hoor.”
Ik zit niet bij SABAM, ik heb toch geen recht op de auteursrechten
De cabaretier heeft een bewondering voor mensen die goed kunnen schrijven. Een gouden pen is hem niet gegund, maar hij beschikt wel over een gouden tong. “Ik luister naar de verhalen van mensen. Die vertel ik dan aan anderen en hoe meer ik vertel, hoe meer die woorden op hun plaats beginnen te vallen. Ik zit niet bij SABAM, ik heb toch geen recht op de auteursrechten. Die teksten zijn niet van mij, dat zijn de verhalen van andere mensen. Ik ben wel iemand die erin slaagt om dat dan emotievol of humoristisch te maken.”
Optimisme
Mong staat naar eigen zeggen optimistisch in het leven. Die positieve ingesteldheid heeft hij opgepikt van zijn vader, ondanks de gruwelverhalen die zijn vader hem vertelde. Vader Rosseel spendeerde de laatste zes maanden van de oorlog namelijk in een concentratiekamp. “Toch was hij optimistisch, zelfs in de gruwelijkste omstandigheden. Hij had geen eten, hij kreeg een stukje brood en iets dat op koffie leek en fantaseerde dan met zijn medegevangenen dat ze croissants aan het eten waren. Als iemand dat op een gegeven moment niet meer kon, was het meestal gedaan voor die persoon.” De verhalen hebben een duidelijke impact gehad. “Mijn vader zei: ‘Als je pessimist bent, dan kloot je jezelf én de mensen rondom je. Dus je kunt beter optimistisch zijn. Dat wil daarom niet zeggen dat het allemaal zal lukken en dat het je leven goed zal maken, maar het is beter.’ Ik heb die ingesteldheid overgenomen. Met pessimisme kom je nergens.”
Ik vind dat er in Gent een goede sfeer hangt. Wij mogen ons gedacht zeggen
Meer dan veertig jaar stond Mong aan de voorgrond van het Gentse gemeenschapsleven, daar is ondertussen veel aan veranderd. “Vooral de levenswijze en de mogelijkheden zijn veranderd. Veertig jaar geleden durfden de meeste homoseksuelen zich niet uiten. De man-vrouwverhouding is nog steeds niet optimaal, maar is al verbeterd.” De Arteveldestad heeft ook op politiek vlak een grote verschuiving meegemaakt. “Vroeger had Gent nog een rechts bestuur dat ambetant en dictatoriaal was. Bij onze voorstellingen was er altijd politie. Wij werden voortdurend gevolgd en elke opmerking werd opgeschreven. Zulke ridicule situaties zijn vandaag ondenkbaar, dat is echt veranderd.”
Wat de toekomst voor Bij De Vieze Gasten in petto heeft, weet Mong niet echt. Maar de eeuwige optimist ziet nog geen donderwolken. “De sfeer is hier goed, de animo zit goed, het draait goed. Laat ons vooral hopen dat het Gentse stadsbestuur progressief genoeg blijft. Ik vind dat er in Gent een goede sfeer hangt. Wij mogen ons gedacht zeggen. Ik ken Daniël (Termont) al lang, als ik het met hem over iets niet eens ben mag ik het hem zeggen. Hij zal mij dat niet kwalijk nemen. Ik durf wel zeggen dat ik schrik heb voor wanneer het beleid niet meer progressief zal zijn, maar voorlopig ziet dat er niet naar uit. We zullen dus maar optimistisch blijven.”