‘Er is helemaal geen klimaatcrisis. Dat schrijven 500 gerenommeerde wetenschappers aan de Verenigde Naties.’ (Sic) Xandernieuws bericht over een verklaring ondertekend door 500 wetenschappers, maar laat geen spoor achter van de namenlijst. Artevelde ging op zoek naar de wetenschappers achter dit bericht.
De meest recente klimaatrapporten bevatten verontrustende voorspellingen over toekomst van onze planeet. Jongeren komen wereldwijd op straat en eisen dat er politieke actie komt. Maar er waait ook nog een andere wind door het klimaatdebat. Volgens een artikel op Xandernieuws ondertekenden meer dan 500 wetenschappers van over de hele wereld een verklaring waarin ze stellen dat er van een klimaatcrisis helemaal geen sprake is.
Die brief werd verstuurd naar António Guterres, secretaris-generaal van de Verenigde Naties. De wetenschappers stellen bovendien dat “de algeheel circulerende klimaatmodellen waarop het huidige internationale beleid van de VN gebouwd is, niet geschikt zijn voor hun doel.” Met andere woorden: wereldleiders steken te veel geld in oplossingen die niet zouden helpen. Maar wie zijn die 500 wetenschappers? De bijlage ontbreekt.
Initiatiefnemers
Het initiatief gaat uit van Clintel (Climate Intelligence Foundation). De stichting is opgericht door de Nederlandse professor emeritus in de geofysica Guus Berkhout. Na een academische carrière en een loopbaan in de olie-en gasindustrie (Shell) richtte hij de stichting op om naar eigen zeggen neutraal naar het klimaatdebat te kijken. NRC Handelsblad berichtte al over de organisatie en concludeerde dat ze als doel heeft twijfel te zaaien over de oorzaken van de klimaatverandering.
De brief zelf wordt niet door 500, maar wel door 14 mensen onderschreven. Dit zijn de klimaatambassadeurs, aangeduid door Clintel, afkomstig uit 13 landen. Canada wordt door twee ambassadeur vertegenwoordigd, een Franstalige en Engelstalige.
De aangestelde ambassadeurs werden volgens de stichting aangesteld om het contact tussen de hele groep binnen het land te verzorgen. Ze worden verondersteld een goed overzicht te hebben van de verschillende klimaatexperts in hun land. Hoewel de ambassadeurs zelf niet noodzakelijk wetenschappers zijn, wordt van hen wel verwacht dat ze een brede kennis hebben over alle verschillende aspecten van het klimaat, krijgen we bij Clintel te horen.
Voor ons land is Rob Lemeire als ambassadeur aangesteld. Lemeire is burgerlijk ingenieur en werkt als businessanalist voor de NMBS. Hij publiceert op verschillende blogs waar de oorzaken van de klimaatverandering in vraag worden gesteld. Lemeire omschrijft zichzelf als ‘ooit extreem groen, maar nu overgelopen ‘naar de andere kant’’.
439 bijna-wetenschappers
Het is even zoeken naar de lijst van 500 wetenschappers. Initiatiefnemer Prof Guus Berkhout wil de ons de lijst weliswaar graag bezorgen. 439 namen telt die, geen 500, geeft hij alvast mee. Hij verduidelijkt ook graag zijn werkwijze. Hij stuurde eerst de verklaring naar mensen die interesse hadden om dit initiatief mee te onderschrijven. Vervolgens verspreiden deze ambassadeurs binnen hun eigen netwerk de brief. Mensen die de verklaring lazen en ondertekenden konden vervolgens ook aan Berkhout zelf opmerkingen doorgeven. Hij stond naar eigen zeggen met alle ondertekenaars in contact.
Na ons telefonisch gesprek krijgen we de lijst toegestuurd. Na een kort onderzoek wordt het snel duidelijk dat het niet uitsluitend om wetenschappers gaat, en al zeker niet over klimaatwetenschappers. Rob Lemeire, de businessanalist die over klimaat blogt is niet enkel de ambassadeur voor België, maar ook mede-ondertekenaar. Onder de Belgen Ernest Mund, nucleair expert, Appo van der Wiel, senior ontwikkelingsingenieur, tekende ook net als Jean van Vliet die naar eigen zeggen gepensioneerde specialist is in ruimteweer. Een bont en divers gezelschap.
“Raadpleeg de lijst met handtekeningen en ambassadeurs”
‘We weten niet wat de reden is’
Volgens Berkhout moet de VN streven naar een strategie van aanpassing aan de klimaatverandering en niet naar een reductie van de verandering. Dat beleid zou volgens hem te veel geld kosten. De professor verklaarde: “Wij weten ook niet wat de reden is van de opwarming. Wel denken we dat het klimaat zo complex is dat niemand voor 100 procent zeker kan zijn wat de reden is van de opwarming van de aarde.”
De leden die het verdrag ondertekenden, zijn er volgens Berkhout van overtuigd dat er meer aan de hand is en dat de veranderingen niet alleen door CO2-uitstoot worden veroorzaakt. ‘Ze benadrukken dat niet enkel de mens de oorzaak is van de opwarming van de aarde. De opwarming is ook de oorzaak van andere, natuurlijke oorzaken.’
Conclusie
Dat er een Europese Klimaatverklaring is verstuurd naar Antonio Guterres, de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, blijkt dus na onderzoek wel te kloppen. Alleen ondertekenden geen 500 wetenschappers het verdrag, wel 493 activisten. Dat maakt de bewering dus onwaar. Er moet volgens deze mensen een andere stem waaien in het klimaatdebat, en daar willen zij graag voor zorgen.
Door Stefanie Heyse en Maritsa van Iterson
De auteur
