Factcheck: 9 op de 10 Belgen die denken allergisch te zijn voor penicilline, zijn dat niet  

| Dit artikel past in een opdracht voor studenten uit het tweede jaar met als onderwerp cmp - researcher.

“Meer dan één miljoen Belgen denken dat ze een allergie hebben voor penicilline, een bekend en veelgebruikt antibioticum. Maar bij 9 op de 10 is die diagnose onjuist”, lazen we in een een artikel van HLN. Onderzoek bevestigt dat bij 9 op de 10 die diagnose niet klopt. De bewering dat meer dan één miljoen Belgen denkt allergisch te zijn, is overdreven.

Twee verpakkingen en een glazen flesje van het antibioticum penicilline
Foto: Creative Commons – Cardboard carton, for Penicillin sodium salt vial and instruction leaflet – Commercial Solvents Corporation / CC BY-NC-SA 4.0

De uitspraak komt van professor Dr. Didier Ebo, hoogleraar Immunologie en Allergologie aan de Universiteit Antwerpen en diensthoofd van de Dienst Immunologie – Allergologie – Reumatologie van het UZ Antwerpen. In het artikel van 23 september 2024 verwijst de professor naar een onderzoek van het UZA. Hieruit blijkt dat veel mensen ten onrechte als penicilline-allergisch worden bestempeld. Volgens Dr. Ebo leidt het verkeerd labelen van penicilline-allergie tot onnodige problemen, zowel voor de gezondheid als financieel. Patiënten krijgen vaak alternatieve antibiotica die minder effectief, duurder of zelfs schadelijker zijn dan penicilline. Maar hoe zit dat nu precies?

Het onderzoek

Dr. Ebo baseert zich voor deze uitspraak op een recente studie. Het onderzoek vond plaats in het Universitair ziekenhuis van Antwerpen tussen september 2018 en augustus 2019 en betrof 1498 patiënten waarvan 169 beweerden allergisch te zijn voor penicilline. De betrokkenen werden getest met huidtesten en andere methoden om te bevestigen of ze echt allergisch waren. Hieruit bleek dat 91% van die mensen in werkelijkheid geen allergie had. De onderzoekers wijzen op enkele beperkingen in hun studie.  De steekproef is groot genoeg maar beperkt tot patiënten van één allergiekliniek, wat kan leiden tot een overschatting van het voorkomen van zelfgerapporteerde penicilline-allergieën. Daarnaast weigerde een deel van de deelnemers verdere tests, wat de resultaten kan beïnvloeden.

Experten aan het woord

Hoewel het onderzoek sterke aanwijzingen biedt, geeft Dr. Johan Van der Heyden, senior epidemioloog bij Sciensano, aan dat enige nuance noodzakelijk is. Hij pleit voor voorzichtigheid bij het interpreteren van de resultaten. “Er kan niet worden afgeleid dat meer dan één miljoen Belgen een allergie voor penicilline hebben. De studie omvatte 1498 patiënten, waarvan slechts 11% aangaf allergisch te zijn voor penicilline.”

Dr. Florian Stul, huisarts en onderzoeker aan de UGent, voerde samen met Dr. Ebo een meta-analyse uit waarbij resultaten van meerdere internationale studies over hetzelfde onderwerp werden samengevoegd en geanalyseerd. Hieruit bleek dat 90% van de mensen onterecht een allergielabel van penicilline in hun dossier hebben. Volgens Dr. Stul klopt dat deel van de uitspraak van Dr. Ebo. Hij voegt toe dat cijfers over het aantal mensen in België met een zelf-gerapporteerde penicilline-allergie onduidelijk zijn en vaak gebaseerd op informatie uit ziekenhuisomgevingen, wat de betrouwbaarheid beïnvloedt. Het geschatte aantal van 1 miljoen Belgen is vermoedelijk te hoog.

Conclusie

Het klopt dat 9 op de 10 mensen die denken allergisch te zijn voor penicilline, dit in werkelijkheid niet zijn. De suggestie dat meer dan één miljoen Belgen denken allergisch te zijn, is waarschijnlijk een overschatting. Een onjuiste diagnose van penicilline-allergie kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid van patiënten en de zorgkosten. Door onterecht penicilline te vermijden, krijgen patiënten vaak minder effectieve, duurdere alternatieve antibiotica met meer bijwerkingen.

De auteur

Hélène De Pourcq

Profiel E-mail

Student journalistiek met een grote passie voor mensen en taal. Ik heb een master in de Psychologie en momenteel ben ik bezig met het verkort traject om mijn fascinatie voor verhalen en verbinding verder te verdiepen. Ik lach graag, zie het goede in mensen, en geloof in de kracht van positieve energie en empathie.

[jetpack-related-posts]