Factcheck: “Elk pleidooi voor kernenergie werd door Vivaldi afgedaan als sabotage”

| Dit artikel past in een opdracht voor studenten uit het tweede jaar met als onderwerp cmp - researcher.

Kerncentrale Doel. Foto: Roel Wijnants, Flickr

 

Op Twitter schrijft Vlaams minister Zuhal Demir dat Vivaldi elk pleidooi voor kernenergie afdoet als sabotage. Na onderzoek blijkt dat niet te kloppen.

Zuhal Demir is N-VA-politica en Vlaams minister van Energie, Justitie en Handhaving, Omgeving en Toerisme. N-VA is een Vlaams-nationalistische partij die zich rechts in het politieke spectrum bevindt. De partij zit niet in de federale regering. Op 16 september 2022 plaatste de minister een tweet waarin ze schrijft: “Onze nucleaire energie is vakkundig in de prak gereden voor fossiel gas. Dat is de realiteit.” Ze beweert ook dat Vivaldi elk pleidooi voor kernenergie afdoet als sabotage, waarna ze foto’s toevoegt die verwijzen naar de sluiting van Doel 3.

Het onderzoek

Op 18 maart 2022 geeft premier De Croo een persconferentie waarin hij aankondigt dat de twee jongste kernreactoren, Doel 4 en Tihange 3, met tien jaar kunnen worden verlengd. De federale regering zegt dat deze beslissing genomen is om de bevoorradingszekerheid van ons land te kunnen garanderen.

Het is een nogal uitgesproken tweet, die zeker ook framing is.”

Carl Devos, politicoloog

Volgens politicoloog Carl Devos is Demirs frustratie het gevolg van een regering die heel lang nodig had om tot dit akkoord te komen. “Toch is het een nogal uitgesproken tweet, die zeker ook framing is. Zeggen dat kernenergie geen enkele kans krijgt, is te straf uitgedrukt aangezien men besluit om kernenergie tien jaar langer toe te laten dan oorspronkelijk”, zegt hij. “De tweet zal ook wel bedoeld zijn om reactie bij tegenstanders uit te lokken. Zo ageert ze mee met haar partij als oppositie in de federale regering.”

In diezelfde persconferentie kondigt De Croo aan dat er een versnelde omslag zal komen naar hernieuwbare energie. “Die omslag moet gemaakt worden met een open blik en zonder taboes”, zegt hij. Waarna hij stelt dat de verlenging van kernenergie het op termijn mogelijk zal maken om de omslag naar meer hernieuwbare energie op een efficiënte manier te kunnen doen: “Het zal een opstap zijn om meer hernieuwbare en groene energie te kunnen produceren.” Ook daaruit blijkt dat Vivaldi ruimte laat voor kernenergie.

Eind december van vorig jaar beslist de regering ook om 100 miljoen euro te investeren in onderzoek naar small modular reactors, SMR’s. SMR-centrales zijn kleinere en meer wendbare kerncentrales. Vivaldi geeft via dit akkoord dus wel degelijk een kans aan toekomstige kernenergie. Op de persconferentie zegt de premier: “We nemen afscheid van de oude scheurtjesreactoren en richten onze blik op de kernenergie van de toekomst.” Zeggen dat Vivaldi elk argument voor nucleaire energie afdoet als sabotage, is dus onjuist. Het is de onveilige manier waarop ons land vandaag aan kernenergie doet, waar de regering vaarwel wil tegen zeggen.

En dan is er nog Engie zelf, de beheerder van Doel 3. “Voor Engie is het simpel, zij willen gewoon af van kernenergie”, vertelt journalist Wim Winckelmans in de podcast DS Vandaag. Omdat de ontmanteling van een kerncentrale niet over één nacht ijs gaat, moet men op tijd een beslissing nemen. Engie stuurde daarom verschillende brieven naar de regeringen Michel en Wilmès, maar daar kwam nooit een ernstig antwoord op. Toen de huidige regering aan de macht kwam, bevestigde ze de kernuitstap. Op dat moment besloot Enige de bladzijde rond kernenergie definitief om te draaien. Dat Zuhal Demir de schuld nu bij de Vivaldi regering legt, is kort door de bocht. Ook haar eigen partij heeft schuld aan de huidige situatie: “Engie weet al van bij het begin van deze eeuw wanneer de kerncentrales ongeveer dichtgaan, dus dat bedrijf heeft zich daarop voorbereid. Als er niet jaren op voorhand gevraagd wordt naar een verlenging, zal Engie uiteraard niets aanpassen. Dus is het de verantwoordelijkheid van deze regering? Zeker niet alleen. Ook van de vorige, en de daaraan voorafgaande regeringen. Men heeft de kernuitstap de voorbije decennia nooit teruggedraaid”, benadrukt Devos. In de voorafgaande regering Michel I zat ook Demirs eigen partij, N-VA.

Conclusie

Zeggen dat Vivaldi geen enkel pleidooi voor kernenergie een kans geeft, is feitelijk onjuist om twee redenen: de regering beslist twee van de huidige kerncentrales tien jaar langer open te houden en ze maakt geld vrij voor onderzoek rond nucleaire technologie.

De auteur

Elene De Smedt

Profiel Twitter E-mail

20-jarige, hoopvolle studente journalistiek met een eindeloze drang naar meer kennis. Heeft altijd een boek op zak.