Die krantenkop is onlangs verschenen in Metro, want uit onderzoek van Febelfin blijkt dat jongeren een gebrekkige financiële kennis hebben. Een rondvraag bij financiële experten bewijst dat de claim klopt.
Het onderzoek
De gratis pendelkrant Metro heeft de informatie gehaald uit een persbericht van de Belgische bankenfederatie Febelfin, een vzw die optreedt als spreekbuis van de financiële sector in ons land. De uitspraak is gebaseerd op een nationaal onderzoek dat Febelfin liet uitvoeren door het onderzoeksbureau Indiville.
Dat onderzoeksbureau heeft in maart 2022 2.164 Belgen tussen 16 en 79 jaar oud ondervraagt, waarvan 746 tussen 16 en 30 jaar oud. Daaruit blijkt dat de jongeren een onvoldoende financiële kennis hebben. “Meer dan de helft van de bevraagden in die leeftijdscategorie geeft aan eerder onvoldoende of zelfs helemaal niks te weten over pensioensparen (56%) en lenen (58%). Meer dan twee derde van diezelfde deelnemers weet naar eigen zeggen onvoldoende of zelfs helemaal niks over beleggen en beleggingsproducten”, klinkt het in Metro. Deze informatie komt overeen met de cijfers die Febelfin vrijgeeft.
“Het klopt dat jongeren geen grote financiële kennis hebben. Febelfin heeft in het verleden al vaak algemene enquêtes gehouden die dat bevestigen”, zegt Kenneth De Beckker, professor in de financiële economie aan de Open Universiteit en de KU Leuven. De oorzaak van dat gebrek aan kennis ligt niet per se bij jongeren zelf, vertelt hij. Ook de ouders en het onderwijs besteden hier te weinig aandacht aan.
De oorzaken
“Geldzaken met je kinderen bespreken is een taboe in België. Er zijn wel enkele gezinnen waar het bespreekbaar is, maar dat is de absolute minderheid”, vertelt Pascal Paepen, professor Bank & Beurs aan de KU Leuven en lector aan de Thomas More Hogeschool. Ook De Beckker vindt dat Vlaamse gezinnen te weinig spreken over geldzaken: ”Jongeren krijgen van thuis uit te weinig mee. Doordat er niet veel over wordt gesproken hebben ze automatisch minder interesse in het onderwerp. Hierdoor hebben veel jongeren een lagere financiële kennis aan de start van hun volwassen leven.”
Geldzaken met je kinderen bespreken is een taboe in België.”
Pascal Paepen
Volgens Paepen ligt de oorzaak niet alleen bij de ouders, maar ook bij het onderwijs. “In de Vlaamse scholen is er niet veel tijd voorzien om over geld te spreken. Heel wat docenten vinden het zelf ook een moeilijke materie dus hebben ook moeite om het eventueel door te geven aan scholieren.”
Sinds 2019 komt de basis van de financiële geletterdheid aan bod in het secundair onderwijs. Daardoor krijgen jongeren onder andere informatie over spaar- en beleggingsproducten, verzekeringen en leningen. Dat blijkt uit gegevens van het Vlaams Ministerie van Onderwijs. Voor professor onderwijseconomie Kristof De Witte (KU Leuven) is het onderwijs van cruciaal belang: “Het onderwijs speelt een belangrijke rol bij het opdoen van financiële kennis. Vandaar dat die basisgeletterdheid in de nieuwe eindtermen is opgenomen.”
De Beckker vindt dat de verantwoordelijkheid zowel bij de ouders als bij de school ligt: “In een ideale wereld is er een wisselwerking tussen de ouders en het onderwijs. Als jongeren op school die basiskennis aanleren is het belangrijk om ook de ouders voor een stuk erbij te betrekken. Als jongeren bijvoorbeeld leren over verzekeringen zou het interessant zijn dat de leerkrachten hun leerlingen aansporen om dat onderwerp thuis ook eens te bespreken. Zo creëer je een wisselwerking.”
De financiële geletterdheid in Europa
De financiële dienstverlener Intrum heeft in 24 Europese landen onderzoek gedaan naar de financiële geletterdheid van de Europeaan. Het bedrijf heeft in 2020 24.000 Europeanen ondervraagt, waarvan 1.000 Belgen. België scoort slecht en staat op de 20ste plaats. “Eén op vijf Belgen geeft aan dat zijn of haar financiële opleiding tekortschiet om de dagelijkse geldzaken goed te beheren”, zegt Christophe De Boeck, woordvoerder van Intrum.
Conclusie
Jongeren hebben geen grote financiële kennis. Vooral de ouders en het onderwijs zijn hier de oorzaak van. Op Europees vlak scoort de gemiddelde Belg (dus ook jongeren) laag als het gaat over financiële geletterdheid. De claim is dus waar.
De auteur
