Deze claim verscheen op vijf september op de website van de Belgische nieuwswebsite Het Laatste Nieuws. Muziek zou een vorm van legale doping zijn die je sportprestaties verbetert. Het klopt dat muziek je prestaties kan verbeteren. De reden? Je vergeet je vermoeidheid dankzij muziek. Toch is nuance nodig.
Wetenschappelijk onderzoek
Het artikel uit Het Laatste Nieuws verwijst naar Goed Gevoel, een maandblad gevuld met artikels over gezondheid, relaties, werk en kinderen. Beide artikels wijzen op het bestaan van een lijvig stuk research over hoe muziek sportprestaties kan beïnvloeden.
In een Braziliaans universitair onderzoek uit 2022 hebben enkele onderzoekers uitgedokterd welk effect muziek heeft op sportprestaties. Dat onderzoek heeft elf mannelijke deelnemers in drie groepen verdeeld. Een eerste groep luistert tijdens de sportoefeningen naar muziek waar ze een voorkeur voor hebben. Een tweede groep luistert naar muziek die voor hen is uitgekozen. En de derde groep luistert niet naar muziek tijdens het sporten.
Uit de resultaten blijkt dat sporters meer energie hebben tijdens een training als ze naar muziek luisteren die ze verkiezen. En daardoor presteren ze beter. Opvallend: muziek heeft weinig tot geen invloed op de hartslag in dit onderzoek, iets dat het artikel uit Goed Gevoel vermeldt.
Emotioneel plezier
Sportpsycholoog en mental coach Michael Verschaeve erkent dat muziek energie opwekt: “Muziek is vooral een mentaal hulpmiddel, maar het werkt.” Hij verwijst daarbij naar het boek Applying music in exercise and sports van sportpsycholoog Costas Karageorghis. Onderzoeken en aanbevelingen uit dit boek bewijzen dat sporters muziek gebruiken om het plezier en de motivatie te verhogen.
Verschaeve verwijst ook naar het concept van perceived fatigue, oftewel hoe iemand een activiteit als meer of minder vermoeiend ervaart. Het emotionele plezier van muziek zorgt ervoor dat sporters een training als minder vermoeiend ervaren. Dat stelt hen in staat om betere prestaties te leveren. Bovendien kunnen sportlui muziek ook inzetten om in de juiste sfeer te komen: oppeppende muziek zal voor meer adrenaline zorgen, terwijl rustige muziek stresslevels doet dalen, zo blijkt.
Muziek is vooral een mentaal hulpmiddel, maar het werkt.”
Michael Verschaeve – sportpsycholoog en mental coach in muziek
Gesynchroniseerde muziek
In het artikel van Goed Gevoel wordt verwezen naar het fysiologisch effect waarbij sporters hun tempo automatisch aanpassen aan het tempo van de muziek en zo beter kunnen presteren. Edith Van Dyck, doctoraatsstudente in musicologie, weerlegt dit in de 50e editie van Blind. Deze editie draait rond het thema sport en spel.
“Gesynchroniseerde muziek blijkt meer effect te hebben dan een stimulus die niet is aangepast aan het tempo van de sporter.” Het is dus van belang dat het tempo van de muziek aansluit bij het tempo van de sporter. Dat maakt dat de sporter beter presteert en de inspanning langer kan volhouden. “Het effect van muziek die een sporter als demotiverend beschouwt of simpelweg niet graag hoort, is zo goed als verwaarloosbaar.” Hiermee bevestigt ze de bevindingen uit het Braziliaans onderzoek.
Als laatste voegt ze nog een belangrijke nuance toe. Als de vermoeidheid van een sporter te hoog is, zal muziek weinig afleiding bieden. De impact van muziek op sportprestaties is te beperkt, waardoor de aandacht van de sporter terugkomt op de vermoeidheid.
Conclusie
De claim van Goed Gevoel bevat enige waarheid. Muziek is een mentaal hulpmiddel dat voor adrenaline en stressreductie kan zorgen. Daarnaast leidt muziek ook af van de vermoeidheid die sporters ervaren. In tegenstelling tot wat het artikel vermeldt, toont wetenschappelijk onderzoek aan dat muziek weinig invloed heeft op de hartslag van sporters. Belangrijk om te onthouden is dat muziek een effect kan hebben, maar geen wondermiddel is. Trainen blijft de manier bij uitstek om sportprestaties te verbeteren. Muziek kan wel een extra duwtje in de rug vormen.
De auteur
