Johan Haagdorens: “Een slechtziende moet niet per se ongelukkig zijn”

“Het schoonste zou zijn om, als ik oud ben, neer te vallen tijdens een demo.” Johan Haagdorens (68) is nog steeds trotse zaakvoerder van KOBA Vision. Als slechtziende was het niet altijd eenvoudig, de diagnose was heftig. “Ik was een jaar of 22, pas getrouwd en de toekomst was plots onzeker.”

Als 18-jarige dacht Haagdorens dat hij een toekomst in techniek tegemoet ging, maar ondanks zijn opleiding als elektronicus ging hij lesgeven. Een periode die sterk in contrast staat met zijn leven nu, als zelfstandige. “Het grote verschil is dat ik in het onderwijs dingen moest doen, nu bepaal ik mijn leven zelf.” Toen hij 22 jaar was kreeg hij de diagnose die zijn leven zou veranderen: “macula degeneratie” ofwel netvliesveroudering. Dit leidde tot het verlies van zijn centraal zicht. Haagdorens was net getrouwd en zijn toekomst was plots heel onzeker: “Ik besefte heel goed dat ik zonder job geen inkomen zou hebben.” Na zo lang mogelijk in het onderwijs te blijven, besloot hij vanuit zijn opleiding elektronica iets te maken voor slechtzienden.

Onze filosofie is: als je breed kan zien, dan moet je dat doenJohan Haagdorens

Eind jaren ’80 waren er weinig betaalbare hulpmiddelen voor slechtzienden. Haagdorens zag het als een technische uitdaging, opnieuw kunnen lezen. Hij richtte KOBA Vision op, een bedrijf dat hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden maakt. “Onze filosofie is: als je breed kan zien, dan moet je dat doen.” De naam van het bedrijf is een samentrekking van Koen en Bart, zijn zonen. Beide volgen ze op hun eigen manier in de voetsporen van hun vader. Bart werkt bij KOBA Vision en Koen geeft les. Haagdorens zelf is nog steeds zaakvoerder maar heeft meer een coachende rol: “De besprekingen doe ik mee, maar ik geef vooral demo’s. Ik kan zonder probleem een maand afwezig zijn.” Zelf staat hij daar minder voor te springen. “Als ik op vakantie ga, denk ik vaak: was ik maar al terug.”

Nu hij gepensioneerd is, is zijn leven rustiger. Vroeger was het anders. “Mijn weekend begon meestal op zondag rond twee uur. Dan ging ik een stuk taart eten bij mijn schoonouders.” Het was hard werken, maar hij heeft er geen spijt van. “Als je gehandicapt bent, ben je afhankelijk. Als zelfstandige kan ik mijn afhankelijkheid afdwingen, ik ben de baas.” Hij grinnikt: “Natuurlijk moet ik het wel fatsoenlijk vragen.”

Avontuurlijke dromen

We reden rond met een tentje vastgebonden op het dakJohan Haagdorens

Als kind had Haagdorens een oude motor. Hij wou de hele Sahara oversteken. Na zijn diagnose bleef de droom om te rijden in een omgeving die hij niet kende bestaan. Samen met een vriend trok hij voor veertien dagen naar Namibië. “We huurden een 4×4 en reden rond met een tentje vastgebonden op het dak”, herinnert Haagdorens. Met 180 liter mazout en 100 liter water, reden ze door woestijn. Over zoutvlaktes en voorbij Himba’s, een bevolkingsgroep die in het noorden van Namibië leeft. “We kwamen met een heel andere cultuur in contact, dat vond ik tof.” Hij ging op reis om avontuur op te zoeken en die zin voor avontuur is gebleven: “Vorig jaar fietste ik als slechtziende door Berlijn, dat is niet simpel. Je moet opletten dat je niet verongelukt.”

Doorzetter

Hoewel Haagdorens vindt dat hij zijn voornemens vrij goed gerealiseerd heeft, heeft zijn handicap wel zijn leven beïnvloed. Hij weet veel technische zaken, maar kan ze niet langer uitvoeren. Ook op restaurant is het niet altijd eenvoudig. Een onoplettend moment tijdens een etentje met een klant leidde tot een krakend rivierkreeftje in zijn mond. “Dat zijn momenten waarbij je denkt: hier is het misgegaan.” Hij leefde lang met de schrik dat hij zaken niet zou zien of begrijpen. Nu niet meer, hij heeft er mee leren omgaan. “Natuurlijk had ik liever goed gezien, maar een slechtziende moet niet per se ongelukkig zijn.”

Mijn vrouw zegt altijd: als ge iets in uwe kop hebt, doet ge hetJohan Haagdorens

Haagdorens heeft uitdagingen altijd met beide handen gegrepen. Nu heeft hij een nieuwe uitdaging: de mijnberg in Beringen oprijden. “Twee maanden geleden heb ik een mountainbike gekocht en ik ben officieel blind hé.” Hij heeft er plezier in. “Momenteel ben ik mijn vaardigheid ‘de berg oprijden en zorgen dat ik niet val’ aan het oefenen. Mijn vrouw zegt altijd: als ge iets in uwe kop hebt, doet ge het.” Haagdorens toont zich als een doorzetter met zin in de toekomst. Bewust dat hij ouder wordt, is wel één ding duidelijk: hij wil niet naar een bejaardentehuis. “Daar ga je echt niet op de kermis.” Met een passie voor zijn beroep verkiest hij het anders: “Het schoonste zou zijn om, als ik oud ben, neer te vallen tijdens een demo.”