Na twintig jaar lesgeven in het secundair onderwijs zette Jos Geusens een grote stap in de creatieve richting. Met veel passie kapt hij met hamer en beitel teksten in steen. Die passie geeft hij met plezier door in zijn workshops. “Hoewel de interesse groeit, heeft niemand de zottigheid om hiermee te beginnen.”
Als kind was Jos Geusens ook al artistiek bezig. Hij tekende graag, maar in het onderwijs in zijn tijd werd dat niet gepromoot. “Je moest zorgen dat je een goeie opleiding had.” Literatuur interesseerde hem, dus heeft hij germanistiek gestudeerd. Daarna is hij leerkracht geworden, samen met zijn vrouw.
Ik heb mijn leven over een andere boeg gegooidJos Geusens
In 1996 stopte hij definitief met lesgeven. “Mijn vrouw was twintig jaar ziek. Toen ze stierf, was ik compleet leeg. Op school, waar ik lesgaf, kreeg ik weinig steun voor de problemen die zich ook daar voordeden. Er moest iets veranderen, anders stond ik binnen twee jaar in een potje naast mijn vrouw.” Dat wou hij nog niet: “Ik heb mijn leven dan over een andere boeg gegooid en daar heb ik nog geen seconde spijt van gehad.”
Geusens was gefascineerd door letterkappen en wou een opleiding volgen. “Ik moest iemand vinden die mij kon opleiden. Je kan het wel zelf leren via boeken, maar dat was niet wat ik voor ogen had.” Hij is dan Kristoffel Boudens tegengekomen en samen hebben ze een opleiding bedacht: “Ik zou hem helpen in zijn atelier met fysiek werk en in ruil zou hij mij leren wat hij kon. De ene helft van de week werkte ik in zijn atelier en de tweede helft van de week werkte ik thuis aan de opdrachten die hij mij gaf. Drie jaar lang hebben we dat gedaan.” Geusens vertelt dat ze goed konden samenwerken en dat ze goede vrienden zijn geworden.
Jos Geusens: “Iedere zichzelf respecterende letterkapper tekent zijn letters zelf” – foto: Arno Meijnen
Grenssteen
In de vorm van workshops geeft Geusens nu zelf ook les. “Lesgeven heb ik altijd graag gedaan. In het begin leer ik je hoe je die hamer en beitel moet vasthouden. De techniek komt van de Romeinen. Het is nog steeds de meest economische manier om met de hand letters in steen te kappen. Mijn cursisten kunnen na een dag min of meer letterkappen.” Iemand opleiden tot professional doet hij niet: “Hoewel de interesse groeit, heeft niemand de zottigheid hiermee te beginnen. De meeste mensen willen het als een hobby doen. Het is een ander paar mouwen om er je broodwinning van te maken.” Hij zegt dat hij altijd werk heeft gehad, maar hij denkt niet dat hij met letterkappen vrouw en kinderen had kunnen onderhouden.
Geusens maakt ongeveer twee à drie grafstenen per jaar. “Dat is voor mensen die toch wel iets speciaals willen. Ik heb met hen meestal een goede band. Het gaat verder dan alleen de zakelijke dingen.” Voorts maakt hij alles wat met letters en stenen te maken heeft: huisnummers, naamplaten, zonnewijzers en keien met namen. Hij krijgt ook opdrachten van steden en gemeenten, die wat omvangrijker zijn: “In Zutendaal staat het monument van Jeroen Brouwers. Dat heb ik in samenwerking met de ondertussen overleden beeldhouwer Gerard Bijnens gemaakt. De tekst die ik daarop gekapt heb is: “Mogelijk is dat de zin van het leven: sporen achterlaten.” Dat staat daar ergens midden in een bos, tussen allemaal beestjes, die allemaal niks anders doen dan sporen achterlaten. Dat vind ik dan geweldig.”
Geusens heeft ook nog een grenssteen gemaakt die op de grens tussen het Prinsbisdom Luik en het Graafschap Vlaanderen in Zoutleeuw staat. “Het onderste stuk is de oude grenssteen die vroeger in een lemen huisje stond aan de grenspost tussen de twee gebieden. Dat huisje is ergens in de jaren 1920 afgebroken en daarna is de grenssteen ingekapseld geweest in een betonnen muurtje.” Een oud-leerling van hem, die er tot schepen was verkozen, heeft hem die opdracht gegeven. Hij is trots op zijn werken die in het openbaar staan: “Soms zeg ik al lachend tegen mijn klanten: “Ik geef ten minste 500 jaar garantie als er elke dag 200 mensen over die steen lopen.””
De auteur
