Industriële, politieke en morele crisissen? De Waalse stad Charleroi bevindt zich er middenin. Het wegvallen van de kool- en staalindustrie, de diepe littekens van de zaak Dutroux en de corruptieschandalen in de politiek transformeerden Charleroi tot een ware spookstad. In 2008 werd de metropool zelfs uitgeroepen tot lelijkste stad ter wereld. Maar de Carolo’s zijn bezig aan een opmars. Het project Charleroi District Créatif doet de stad stilletjes ontwaken.
Het Centre Ville loopt leeg, winkels sluiten en terrasjes proberen halsstarrig het hoofd boven water te houden. Ondertussen is de middenklasse naar betere oorden verhuisd en de werkloosheid blijft een aanslepende ziekte. Zoiets laat natuurlijk diepe sporen na in de voormalige industriestad. Toch hebben de Carolo’s een betere toekomst voor ogen. In 2014 stelde het beleid een nieuw toekomstplan voor, onder de naam Charleroi District Créatif. Dat toekomstplan wil onder andere de heropleving van de stad garanderen, op cultureel en economisch vlak sterker worden en het bevolkingsaantal doen stijgen. De stad wil de levensomstandigheden van de bewoners aangenamer maken, meer toeristen naar de stad lokken en definitief komaf maken met het spookachtig imago. Sterk, levend en geconcentreerd zijn alvast de basisbeginselen van het nieuwe Charleroi.
Bouwprojecten
Het onafhankelijk bureau Charleroi Bouwmeester coördineert meer dan 100 projecten die Charleroi terug op de kaart moeten zetten. Voorbeelden zijn de renovatie van het Palais des Beaux Arts en het Palais des expositions, de constructie van een congrescentrum en een vernieuwing van het museum BPS 22.
Overal in de stad zijn kleine, gouden mannetjes terug te vinden, een verwijzing naar het Palais des Beaux Arts. (Foto: Celine Camu)
Een geslaagde onderneming is alvast het vernieuwde politiekantoor, dat in 2014 werd afgewerkt. Het commissariaat bestaat uit een moderne blauwe toren met tientallen ramen en blinkende mozaïeksteentjes. Het gebouw bevindt zich op een open plein en oogt zeer toegankelijk. Hoewel men daar een kanttekening moet bijmaken, want door de huidige terreurproblematiek bewaken talrijke politieagenten de constructie aan de hand van een doolhof van dranghekken.
Het nieuwe politiekantoor in Charleroi (Foto: Laura Van Nieuwenborgh)
Een ander veelbelovend project is de bouw van het Left Side Business Park, een centrum waar werken, wonen en winkelen centraal staan. Het park zal zich tussen het stadscentrum en de ring bevinden en zal volgens Charleroi Bouwmeester makkelijk bereikbaar zijn met het openbaar vervoer.
Ook de constructie van de toekomstige River Towers blijkt spectaculair. Charleroi wil aan de Samber twee flatgebouwen plaatsen met uitzicht op de oude mijnsites en de rivier. Charleroi Bouwmeester wil met dit wooncomplex betaalbare kwaliteit aanbieden en de bevolkingstoename stimuleren.
Europan 13
Niet onbelangrijk is de deelname van Charleroi aan Europan 13, een Europese wedstrijd voor jonge architecten die ruimtelijke ordening centraal stelt. De gekozen locatie is la Place Destrée. De gemeente stelt dat gebied ter beschikking aan Europan 13, omdat ze de omgeving rond het gemeentehuis wil herstructureren en opnieuw aantrekkelijk wil maken. Het is alvast duidelijk dat de stad vooruit wil en openstaat voor nieuwe ideeën.
Urban animation
Talrijke evenementen zorgen voor een stad in beweging (Foto: Laura Van Nieuwenborgh)
Naast de talrijke nieuwe projecten probeert Charleroi Bouwmeester ook via andere kanalen een boost te realiseren in het hart van Charleroi. Ze willen niet alleen een betere accommodatie, maar ook een stadscentrum dat leeft en waar opnieuw iets te beleven valt. Dit proberen ze onder andere te bereiken door het organiseren van verschillende evenementen. Zo toverde Bouwmeester bijvoorbeeld eerder al een leegstaande staalfabriek om tot een feestzaal. Ieder weekend is er in een unieke en nostalgische omgeving een feestje te beleven. Volgens Dienst Toerisme is dit een project dat veel volk trekt.
Verder heeft Charleroi haar littekens als het ware proberen omarmen. Het beleid heeft lelijke leegstaande gebouwen, verlaten industrieparken en verwaarloosde plekken omgetoverd tot nieuwe bezienswaardigheden. Dienst Toerisme organiseert rondleidingen met professionele gidsen die bezoekers zowel de pracht als de verloedering van de stad laten zien. “De begeleide routes binnen en rond het stadscentrum zijn een van onze nieuwe trekpleisters geworden. Heel veel mensen lijken hierin geïnteresseerd te zijn. We trekken niet alleen Belgen aan maar ook heel wat mensen van over de grens zoals Fransen, Nederlanders en Duitsers”, aldus Patricia Alessie, medewerkster Dienst Toerisme Charleroi.
Urban renovation
Rue de Dampremy is een van de levendigste plekjes in Charleroi (Foto: Celine Camu)
Ondanks de werken in het centrum is er nog niet meteen verbetering. “Integendeel”, zegt Iannueei Bernardino, zaakvoerder van restaurant Le Piéton, “we voelen nog geen commerciële boost omdat de werken alle toegangswegen blokkeren.” Toch is Bernardino overtuigd dat er beterschap in zicht is: “Vanaf februari zullen de werken klaar zijn en zullen er logischerwijze meer bezoekers komen. Nog even geduld dus.”
Belofte of teleurstelling?
De ideeën klinken veelbelovend. De zin naar leven speelt enorm bij de Bouwmeester-projecten. Maar blijkbaar zijn de bewoners van Charleroi zelf niet zo levenslustig. Er is opmerkelijk weinig interesse in de projecten. De bevolking verwacht niet veel omdat ze een zoveelste teleurstelling vreest. Toch valt niet te ontkennen dat er in de stad iets aan het bewegen is. Charleroi wil met toewijding aan haar wederopbouw werken.
De wereld is alvast benieuwd naar wat de toekomst voor Charleroi in petto heeft.
De auteur
De auteur
