Als het van het Brussels parlement afhangt, zetelen er na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 evenveel mannen als vrouwen in de schepencolleges van de 19 Brusselse gemeenten. In de huidige schepencolleges van de Vlaamse centrumsteden is een gelijke verdeling tussen mannen en vrouwen echter nog veraf. Enkel in Aalst zijn vrouwen vandaag in de meerderheid.
Begin deze week bereikte een werkgroep van de commissie Binnenlandse Zaken een consensus over een paritaire samenstelling van de schepencolleges van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het voorstel van ordonnantie was afkomstig van parlementsleden Barabara Trachte (Ecolo) en Bruno De Lille (Groen).
De Raad van State moet zich nu eerst over de consensus uitspreken. Als die zich positief uitspreek en het voorstel ook een meerderheid van de stemmen haalt tijdens de plenaire vergadering, zullen vanaf de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 in alle schepencolleges van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest evenveel vrouwen als mannen moeten zetelen.
Aalst en Turnhout
Vandaag is er in de meerderheid van de Vlaamse schepencolleges nog helemaal geen sprake van pariteit. Als we de schepencolleges van de dertien Vlaamse centrumsteden (Aalst, Antwerpen, Brugge, Genk, Gent, Hasselt, Kortrijk, Leuven, Mechelen, Oostende, Roeselare, Sint-Niklaas en Turnhout) bekijken, blijkt dat bijna twee derde van de schepenen een man is. Op vlak van burgemeesters doen vrouwen het in de centrumsteden nog slechter: burgemeester van Hasselt, Nadja Vananroye (CD&V), is momenteel als enige vrouw aan de macht.
Met vier mannen en zes vrouwen in het schepencollege is Aalst de enige centrumstad waar de balans in de richting van vrouwen helt. Daarvoor heeft de stad nochtans geen extra inspanningen gedaan. Communicatiemedewerker in Aalst, Bram Leyman: “In het verleden stonden vrouwen altijd redelijk sterk in Aalst. Zo waren de twee vorige burgemeesters (Ilse Uyttersprot (CD&V) en Annie De Maght (VLD), red.) vrouwen.”
Leden van het schepencollege per stad en per geslacht
Turnhout is de slechtste leerling van de klas. In het schepencollege van de stad zetelen zeven mannen en slechts een vrouw. Burgemeester Eric Vos (T.I.M.): “De verdeling hangt volledig af van de kandidaten die vanuit de partij naar voren worden geschoven. Tijdens de vorige legislatuur bijvoorbeeld zetelden er wel drie vrouwen in het schepencollege.”
Een wettelijke regeling zoals in Brussel ziet Vos niet zitten. “De bekwaamheid om te besturen primeert boven het geslacht. Wettelijke quota zijn dus niet nodig”, vindt hij.
Femma
Volgens vrouwenorganisatie Femma is de ondervertegenwoordiging van vrouwen vandaag nog altijd een probleem in alle domeinen van de samenleving. Vooral naarmate je hoger klimt op de machtsladder. Jeroen Lievens, beleidsmedewerker van Femma: “Deze ongelijkheid kent meerdere verklaringen. O.a. genderstereotypen spelen een rol. We associëren vrouwen nog altijd minder met karakteristieken zoals leiderschap en ambitie.” In de lokale politiek mag daarnaast de invloed van informele netwerken niet onderschat worden. “Die netwerken zijn belangrijk bij de opstelling van kieslijsten. Doordat politiek lange tijd een bijna uitsluitend mannelijke aangelegenheid was, zijn vrouwen op dat vlak in het nadeel”, aldus Lievens.
Volgens Lievens zou een ordonnantie over pariteit ook in Vlaanderen nut hebben. Toch zijn quota volgens hem nooit de ideale oplossing: “Als een verandering te lang op zich laat wachten, kan een quotum gebruikt worden als breekijzer. Het is absurd dat in een democratie vrouwen meer dan de helft van de bevolking uitmaken, maar vooral mannen instaan voor de besluitvorming.”
Het is absurd dat in een democratie vrouwen meer dan de helft van de bevolking uitmaken, maar vooral mannen instaan voor de besluitvorming.Jeroen Lievens, beleidsmedewerker Femma
Ritssysteem
Vandaag moeten op Vlaamse kieslijsten enkel de eerste twee kandidaten van een ander geslacht zijn. Femma pleit ervoor om hier, net als in Brussel en Wallonië een ritssysteem op de lijsten toe te passen. Lievens: “Door afwisselend een mannelijke en een vrouwelijke kandidaat op de lijst te zetten, zorg je ervoor dat er automatisch meer vrouwen op een verkiesbare plaats staan.”
Ook zonder extra maatregelen verwacht Lievens na de gemeenteraadsverkiezingen van volgend jaar een lichte stijging van het aantal vrouwen in de Vlaamse schepencolleges. “Het thema van gelijke vertegenwoordiging krijgt vandaag steeds meer aandacht”, licht hij toe.
De auteur
