De impact van kunstmatige intelligentie (AI) op de media-industrie is niet meer te negeren. Ook de podcastwereld ontsnapt er niet aan. Sommige mensen zullen daardoor nieuwe rollen moeten omarmen, zegt Pieter Blomme, podcastexpert en docent podcasting.
Generatieve AI roept in de wereld van audio en podcasting gemengde reacties op: enthousiasme over de mogelijkheden, scepsis over de invloed op creativiteit en authenticiteit. “AI is vooral handig voor repetitieve, productiegerelateerde taken. Transcriptie, automatische geluidsbewerking en AI-gegenereerde stemmen kunnen het proces efficiënter maken. Hierdoor kunnen podcastmakers zich meer richten op creatieve aspecten”, stelt Blomme. Maar dat roept ook vragen op: hoe blijft een podcast authentiek als AI grote delen van het proces overneemt?
Magie
Een van de belangrijkste discussies rond AI-gebruik in journalistieke en creatieve producties is transparantie. Moeten luisteraars weten dat AI een rol heeft gespeeld in de totstandkoming van een podcast? ‘In journalistieke contexten is dat essentieel. Betrouwbaarheid en geloofwaardigheid vormen de kern van journalistiek. In entertainment daarentegen kan AI juist de magie van het product versterken als de technologie op de achtergrond blijft’, vindt Blomme.
AI roept ook ethische vragen op over de trainingsdata van modellen. Oorspronkelijk werden AI-systemen vaak getraind op data uit een podcastwereld die voornamelijk werd gedomineerd door witte mannen. Dat brengt zorgen met zich mee over diversiteit en originaliteit. Herkauwen we met AI niet steeds dezelfde verhalen, in plaats van nieuwe perspectieven te stimuleren?
Ook auteursrecht en databescherming zijn struikelstenen. Veel data die AI gebruikt, zijn niet openbaar beschikbaar en mogelijk zonder toestemming gecombineerd. Dat betekent dat AI mogelijk creatieve output produceert op basis van materiaal dat juridisch gezien niet gebruikt mag worden. Dat roept fundamentele vragen op: als een AI-systeem content genereert op basis van auteursrechtelijk beschermde werken, is die output dan legitiem? En wie heeft er recht op de opbrengsten?
Een andere ethische overweging is de maatschappelijke impact van AI. Technologie zou werk moeten vergemakkelijken, maar moeten we daardoor dan sneller en efficiënter werken? Of zou AI juist ruimte moeten scheppen voor reflectie en creativiteit? De samenleving zet AI in voor maximale productiviteit, maar misschien was de oorspronkelijke bedoeling juist om ons meer vrije tijd te geven. Dat zijn complexe vraagstukken waar industrie en samenleving zich over moeten buigen.
Bedreiging
Voor sommige beroepen in de podcastsector is AI een directe bedreiging. Handmatige transcriptie en basisaudiobewerking worden steeds vaker door AI uitgevoerd, waardoor traditionele rollen verdwijnen of veranderen. “Kan AI een bedreiging zijn voor mensen wiens rol verdwijnt? Ik denk dat het een reële bedreiging is voor bepaalde taken”, zegt Blomme. “Maar het is aan die mensen om die bedreiging onder ogen te zien en AI niet te negeren, want die evolutie is onomkeerbaar. Ze moeten AI als een hulpmiddel zien dat ruimte vrijmaakt voor andere, creatievere en efficiëntere taken”.
Een goed voorbeeld hiervan is het transcriberen van opnames, een taak die vroeger werd uitbesteed aan goedkope arbeidskrachten via platformen zoals Fiverr. “Wie nu nog weigert om met AI te werken, komt simpelweg zonder job te zitten. Zo simpel is het”, aldus Blomme. Dat geldt ook voor andere taken zoals basismontage en stemoptimalisatie, die nu grotendeels geautomatiseerd kunnen worden. Toch biedt AI ook kansen: het stelt professionals in staat om zich te focussen op het verbeteren van de eindkwaliteit en het verdiepen van creatieve processen.
Aan de Arteveldehogeschool wordt al ingespeeld op die nieuwe realiteit. Binnen het postgraduaat Podcasting speelt AI een centrale rol. Studenten leren niet alleen hoe ze AI-tools kunnen gebruiken, maar ook hoe ze kritisch blijven en de ethische implicaties begrijpen. Zo leren ze ook met die cruciale transparantie om te gaan.
Blomme benadrukt dat de discussie over AI-gebruik in de media nog lang niet is afgerond. “Moeten we toestemming vragen als we iemands stem nabootsen? Is een door AI gegenereerde podcast nog authentiek?” Dat zijn vragen waarop nog geen eenduidig antwoord bestaat. Wat wel vaststaat, is dat AI een blijvende invloed zal hebben op de podcastwereld. “Makers die de technologie omarmen en strategisch inzetten, kunnen er hun voordeel mee doen. Maar wie zijn menselijke touch verliest, loopt het risico om in een zee van generieke content te verdwijnen”, stelt Blomme.
[jetpack-related-posts]