“Lego is toegankelijk speelgoed, bijna iedereen heeft dat”, zegt Nathan Sawaya tijdens zijn tentoonstelling ‘The Art of the Brick’. Hij is voormalig advocaat en werkt nu als professioneel lego-artiest. The Art of the Brick heeft 603 500 legoblokjes en net geen 80 kunstwerken.
“Sommige mensen gaan sporten, maar ik had een creatieve uitlaatklep nodig”, vertelt Nathan Sawaya in de introductievideo die je kan bekijken aan de start van de tentoonstelling. “Ik maak kunst met lego omdat niemand anders het doet. Daarmee hoop ik mensen te inspireren, want kunst heeft geen regels”, vertelt Sawaya. Zijn inspiratie haalt hij uit dagdagelijkse dingen. Wanneer hij zoekt naar nieuwe ideeën, trekt hij de straat op.
Structuur
De tentoonstellingsruimte ruikt naar plastic en lijkt op een doolhof waarin je niet kan verdwalen. De belichting in de zaal is eerder donker. Zo donker, dat je je zaklamp van je smartphone moet gebruiken om de structuur van de blokjes te kunnen bekijken. Als je dan goed kijkt, zie je de compositie en wat stof.
Alledaagse voorwerpen kan je bewonderen in de eerste zaal. Twee appels, schaakpionnen, een cello en ga zo maar door. Naast elk werk hangt een bordje met de betekenis, de grootte en het aantal legoblokjes. Er is ook een QR-code, maar die werkt niet. Net zoals de app van de tentoonstelling. Bij sommige bordjes lijkt het alsof er nutteloze tekst geschreven staat. Bij de Cello, een cello nagemaakt in lego, “wil hij kinderen aan het werk zetten met muziek”. Het is duidelijk dat de beelden door een professional gemaakt zijn, maar een diepe betekenis zoals die van De Schreeuw van Munch, ontbreekt. Toegegeven, geen van ons zou zo goed een cello kunnen maken met lego.
Een rode draad (of legoblok) is er niet bij de tentoonstelling. Maar, na de eerste algemene ruimte volgt een van de zes themakamers. Met de kamer ‘Mens-Zijn’ Geeft Sawaya beeldend weer hoe hij reageerde op gebeurtenissen in zijn leven. De beelden zijn gemaakt in een normale mensengrootte en hebben opvallende legokleuren. Het is een ruimte waarin je jezelf herkent in de beelden. Over jezelf losmaken van anderen en je onvolledig voelen. Ongewoon hoe je jezelf kan herkennen in beelden gemaakt uit speelgoed.
(Don’t) touch it
Het is een atypisch museum. Waar het in een gewoon museum stil is, hoor je nu het geluid van de introductievideo tijdens je hele bezoek. Afhankelijk van de ruimte waar je bent, hoor je ook geluiden van golven en van de jungle. Als je één wil proberen worden met het kunstwerk zonder die storende elementen, heb je je volle concentratie nodig. Slechts enkele bezoekers nemen de tijd om de beelden uitgebreid te bekijken. Jongeren maken foto’s van de werken en stappen meteen door. Kinderen lopen verwonderd door de ruimtes en raken zelfs beelden aan. Dat mag, want nergens is een bordje te vinden waarop staat dat je niets mag aanraken. Bezoekers kunnen dus niet alleen de werken bekijken maar ook voelen. Al lijkt het wel illegaal aan om de kunstwerken aan te raken.
Vermeer, Munch, Klimt en andere grote namen binnen de kunstwereld zijn ook aanwezig in de tentoonstelling. Niet als legopop, maar met hun bekendste schilderijen nagemaakt in lego. Sawaya maakt er geen platte namaak van, maar hij zorgt voor wat reliëf in zijn werken. Bij het Meisje met de parel is er zelfs een opvallend rond doorzichtig legoblokje toegevoegd dat dient als oorring. Ondanks dat de schilderijen mooi nagemaakt zijn, is het vreemd dat je als bekende artiest kunstwerken gaat namaken.
Sawaya probeert vooral te inspireren. Bij het ene werk lukt dat al beter dan het andere, denk maar aan de Cello of het Mens-zijn. Voor legofans is dit het paradijs. De variatie tussen de beelden zorgt ervoor dat het toegankelijk is voor iedereen en dat wordt bevestigd door de bezoekers. Zowel grootouders met kleinkinderen als gezinnen en jonge koppels komen de tentoonstelling bezoeken. Van de expositie moet je geen technische hoogstandjes verwachten, zoals werken die bewegen. Sawaya is professioneel legobouwer, maar de beelden zijn eerder mooi in de plaats van indrukwekkend.
De tentoonstelling is groot: ongeveer zes themaruimtes, een speelruimte op het einde voor de kinderen en een winkel. De ticketprijzen liggen tussen 12 euro en 23,50 euro. Duurder dan andere musea, maar je krijgt er een unieke belevenis voor in de plaats en je kan de werken zelfs voelen. De tentoonstelling kun je bezoeken van 14 oktober 2022 tot en met 8 januari 2023 op de Grote Markt in Brussel.