Het onderwijs staat, wat asielzoekers betreft, voor grote uitdagingen. “Geen nieuwe uitdagingen”, stelt Helene De Clerck van Fedasil. “Wel oude uitdagingen die veel intenser zijn geworden sinds de vluchtelingencrisis. Uitdagingen die steeds sneller om oplossingen vragen.”
Helene De Clerck van Fedasil was gastspreker op de onderwijsdag van de Arteveldehogeschool. Ze kwam er onder meer spreken over de problemen waarmee het onderwijs en asielzoekers geconfronteerd worden. Het doel van de lezing was duidelijkheid scheppen. “Er wordt in de media vaak gesproken over asielzoekers en vluchtelingen, terwijl we niet altijd even goed doorhebben over wie dat eigenlijk gaat. Het gaat over mensen met een verhaal en een bagage,” doorbreekt ze de eerste stilte.
Bijna een op de drie mensen die in België aankomen, zijn minderjarig. Dat zijn allemaal jongeren die vanaf dat moment ook leerplichtig zijn. Vroeg of laat komen die dus in contact met ons onderwijssysteem. En daar verloopt de doorstroom niet altijd even vlot. Als kinderen hier aankomen, komen ze voor een jaar in een OKAN-klas terecht. Die Onthaalklassen voor Anderstalige Nieuwkomers moeten vluchtelingen en asielzoekers klaarstomen voor het reguliere onderwijs. Daar loopt het al vaak mis. “Jongeren met ASO-potentieel komen door taalachterstand vaak in BSO-klassen terecht”, zegt De Clerck.
Zelfs mensen die geen middelbaar onderwijs meer moeten doorlopen, hebben het niet gemakkelijk. De drempel om een hoger diploma te behalen is nog veel te hoog. “Hoogopgeleide asielzoekers vinden hier moeilijk werk. Het diploma dat ze in hun land van herkomst hebben behaald, wordt bij ons vaak niet naar waarde geschat of gelijkwaardig gesteld aan een Europees diploma. Vaak moeten die mensen dan bijstuderen, maar als ze dan al een gezin hebben waarvoor ze verantwoordelijk zijn, is dat moeilijk”, legt De Clerck uit.
Ook een VDAB-opleiding volgen is niet vanzelfsprekend. Zo’n opleiding kan je namelijk maar volgen als je al aan het werk bent en in de eerste vier maanden van een asielaanvraag mag er nog niet gewerkt worden. Dat is weer een rem op de integratie van die mensen, die vaak zo snel mogelijk weer een leven willen opbouwen. Terwijl integratie net het streven moet zijn.
Beluister hieronder nog een audiofragment met onze gastspreker over minderjarige asielzoekers, voogdijschap en de Dublinprocedure:
[soundcloud url=”https://api.soundcloud.com/tracks/258630592″ params=”auto_play=false&hide_related=false&show_comments=true&show_user=true&show_reposts=false&visual=false” width=”100%” height=”160″ iframe=”true” /]Het is niet toevallig dat Helene De Clerck vandaag tewerkgesteld is bij Fedasil. Haar studies in de Pedagogische Wetenschappen en Internationale betrekkingen stonden in het teken van haar huidige job als asielmedewerkster. De Clerck heeft heel wat ervaring voor haar job opgedaan bij een advocatenkantoor, de Vlaamse Jeugdraad, en ze heeft meer dan 5 jaar gewerkt als onderzoeker aan de KU Leuven en aan de Universiteit van Antwerpen. Door de jaren heen heeft Helene zich gespecialiseerd in de illegale migratie vanuit een genderperspectief. Maar dat is niet alles wat ze in haar mars heeft. Ze was ook betrokken bij meerder projecten in het buitenland die te maken hebben met migratie. Daardoor spreekt ze naast Nederlands, Frans en Engels ook Turks en Italiaans.
Artikel, foto’s en geluid door Asli Kir, Bjorn Coucke en Matthias Van Ruijssevelt