Nieuwe technologie maakt steeds meer mogelijk, ook voor ouders. Met apps of een gps-horloge kan je ten alle tijden zien waar je kind zich bevindt. Maar wat weegt zwaarder: controle of privacy?
Trackingsapps en gps-horloges voor kinderen zijn erg populair. Uit een onderzoek van het Safer Internet Centre Nederland (SIC) blijkt dat een vijfde van de Nederlandse ouders zijn kind weleens getraceerd heeft via de gsm. Een kwart zou het overwegen. Kinderen hebben in het onderzoek een leeftijd tussen de twaalf en zeventien jaar.
De apps en horloges bieden verschillende functies aan. Je kan uiteraard de locatie bekijken, maar met het Spotter gps-horloge kan je bijvoorbeeld ook zones aanmaken voor je kind. Denk aan een speelzone of een schoolzone. Wanneer het kind zo’n gebied binnenkomt of verlaat, krijg je een melding op je gsm. Maar is het slim om als ouder je kind te traceren?
Wetgeving
Mag het überhaupt? De regelgeving hierover is niet zo eenduidig. Enerzijds hebben kinderen recht op privacy. Anderzijds hebben ouders zorg- en opvoedplicht. Rond het traceren kent de wet kent geen harde regels. Ook de de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) is hier niet van toepassing, omdat de handeling zich binnen privésferen afspeelt. Strikt gezien is het dus toegestaan om je kind te volgen door middel van een gps-systeem.
Helikopterouders
Volgens de wet is je kind traceren toegestaan, maar je kunt je afvragen of het wel slim is om te doen. De Brits-Hongaarse socioloog Frank Furedi schreef in 2001 een boek over overbezorgd ouderschap. Hierin had hij het onder andere over helikopterouders. Die term verwijst naar ouders die de zogezegde helikopter permanent boven het hoofd van het kind laten zweven om elke vorm van dreiging te voorkomen. Het gevaar hiervan is dat kinderen niet meer leren hun eigen boontjes te doppen.
Ook professor in de ontwikkelingspsychologie Maarten Vansteenkiste deed onderzoek naar overbeschermende ouders. “Wanneer ouders hun kind niet de kans geven om zelf naar oplossingen te zoeken, hebben de kinderen minder zelfvertrouwen en voelen ze zich minder competent”, zegt hij in De Morgen. “Het is belangrijk dat een kind vrij is om fouten te maken en daarvan te leren. Alleen zo kan het ondervinden dat het ondanks obstakels toch tot een oplossing kan komen.”
Het is belangrijk dat een kind vrij is om fouten te maken en daarvan te leren
Maarten Vansteenkiste
Onderzoeker aan de Vrije Universiteit van Brussel Kathleen Gabriels is het hiermee eens. In het vakblad Ethics and Information Technology schreef ze een artikel over het gebruik van zogeheten ‘other-tracking’ apps door ouders. Empirisch onderzoek naar het gebruik van gps-producten is er niet, dus keek Gabriels onder andere naar studies over ouders die hun kinderen een gsm geven. Uit die onderzoeken komt naar voren dat de kinderen zich gecontroleerd voelen of gaan liegen. “Mocht je toch de locatie van je kind willen volgen, doe dat dan in overleg”, zegt ze. “Door je kind mee te laten beslissen geef je het toch een soort autonomie.”
Meer vrijheid
Fanny Wallaert (42) gebruikt Whatsapp om de locatie van haar vijftienjarige zoon Xander bij te houden. Ze gebruikt het bijvoorbeeld als hij gaat fietsen of bij een vriend gaat spelen. “Het is niet zo dat ik constant bekijk waar hij zich bevindt, maar het geeft me een gerust gevoel dat ik toch eens kan kijken als hij bijvoorbeeld nog niet thuis is op het afgesproken uur.” Xander heeft geen problemen met die controle. Het is zelfs zo dat Fanny de locatie pas kan bekijken wanneer Xander haar de link heeft doorgestuurd.
Fanny ziet de controle niet als een beperking op de vrijheid, maar als een kans om hem meer vrijheid te geven. “Onlangs is hij bijvoorbeeld eens met vrienden naar de markt geweest. Ik weet niet of ik hem had laten gaan zonder de locatievoorzieningen van Whatsapp.”
Er zijn nog andere situaties waarbij het nuttig kan zijn je kind te volgen. “Als ouders redenen hebben om te vermoeden dat hun kind zelfmoordgedachten heeft, betrokken is bij extreem geweld of andere levensbedreigende zaken, kan de beste manier van handelen zijn om de privacy te schenden en het kind in de gaten te houden,” schrijft de Amerikaanse filosoof Joel Michael Reynolds op de site Massive Science. “Maar dat zijn uitzonderingen, niet de regel.”
Ook in simpelere gevallen kan het handig zijn. Zo kan je je kleuter met een gps-horloge terugvinden, wanneer hij verloren is gelopen of kan je je kind op vakantie losser laten in een omgeving die het niet kent. Daarnaast kan een gps-horloge ook een alternatief zijn voor een kind dat nog te jong is om een gsm te krijgen. Het horloge heeft in de meeste gevallen namelijk een SOS-knop, waarmee het kind zelf contact kan opnemen in geval van nood.
Veiligheid
Tot slot is het gebruik van zo’n app of een gps-horloge niet altijd zonder risico’s. Ethisch hacker Sijmen Ruwhof vertelt in een interview met de NOS dat bedrijven de tracering van je kind als een soort dekmantel gebruiken. Maar met een camera en gps, is de gsm een ultiem spionageapparaat. Een Noors onderzoek bevestigt dat ook de gps-horloges gemakkelijk gehackt kunnen worden. Dit kan je kind juist extra in gevaar brengen. Zo kunnen de hackers bijvoorbeeld zien waar je kind zich bevindt, kunnen ze het afluisteren en ze kunnen zelfs de locatiegegevens aanpassen.
Met een camera en een gps, is de gsm een ultiem spionageapparaat
Sijmen Ruwhof
Conclusie
Hoewel het in sommige gevallen verantwoord kan zijn om de locatie van je kind bij te houden, denk je toch beter twee keer na. Het is goed om je kind af en toe meer vrijheid te geven en het zelf zijn fouten te laten maken. Als je toch beslist om een gps-horloge of een trackingsapp te gebruiken, doe het dan in overleg met je kind en kies een systeem dat zo goed mogelijk is beveiligd tegen mogelijke hackers.
De auteur
