Helena De Bouver is studente journalistiek. Ze merkt dat in het hoger onderwijs steeds meer in het Engels wordt onderwezen, en stelt zich daar vragen bij.
De “elitetroepen van de maatschappij”. Zo noemde professor Carl Devos mij en mijn medestudenten tijdens onze eerste les Politicologie. Ik studeerde namelijk ooit een jaar politieke wetenschappen. Veel heb ik er niet van onthouden, maar die woorden zal ik nooit vergeten. Wij zouden de persteksten van politieke partijen schrijven, de speeches en de Facebookberichten van de ministers. Een paar weken later moest ik voor een ander vak een opstel schrijven. Ik zag toen ik indiende dat ik ook de inzendingen van de anderen kon bekijken. Uit nieuwsgierigheid klikte ik er een aantal aan. Ik was benieuwd naar wat mijn medestudenten ervan af hadden gebracht. Viel dat even tegen! De opstellen waren inhoudelijk niet slecht, maar de taalfouten vlogen me om de oren. Dt-fouten, contaminaties, het kon niet op. Mijn kleine steekproef is natuurlijk niet representatief, maar illustreert wel wat al lang door docenten wordt aangeklaagd: studenten in het hoger onderwijs zijn almaar minder taalvaardig; hun kennis van het Nederlands neemt razendsnel af. Iedereen is het erover eens dat we dat niveau van het Nederlands van onze studenten grondig moeten opkrikken. Ook dat van de elitetroepen van de maatschappij dus.
Dat staat in schril contrast met de verengelsing van het hoger onderwijs in Vlaanderen. Het is haast alsof je geen diploma meer kan halen zonder vakken in het Engels te volgen. Aan de Universiteit Antwerpen wordt een vierde van de masters in het Engels onderwezen. Van alle masteropleidingen aan de KU Leuven is zelfs de helft Engelstalig, en in Gent en Brussel ligt dat getal maar ietsje lager. Ook ik stootte in mijn huidige opleiding journalistiek aan Arteveldehogeschool al in het eerste semester van mijn eerste jaar op een Engelstalig vak. We kregen geen Fotografie, maar Photography. De docent legde alles uit in het Engels, maar moest voortdurend termen vertalen naar het Nederlands voor de studenten wier camera in het Nederlands was geprogrammeerd.
Laat ons die verengelsing een halt toeroepen en volop inzetten op kwalitatief Nederlandstalig onderwijs. We hoeven onze landsgrenzen maar even over te steken om te zien hoe het fout kan lopen. In 2016 al was 60% van de universitaire opleidingen in Nederland Engelstalig. Sindsdien stellen studenten en docenten steeds meer in vraag of dat wel zo bevorderlijk is voor de kwaliteit van het onderwijs. Veel docenten worden verplicht om hun vak in het Engels te onderwijzen, maar daardoor kunnen ze hun kennis en passie op een veel minder eloquente en inspirerende manier overbrengen. Het leidt tot bizarre situaties waarbij zowel docent als student gefrustreerd raakt. Daarom besliste de Nederlandse overheid in juni dat opleidingen voortaan moeten kunnen verklaren waarom ze kiezen voor het Engels en niet voor het Nederlands.
Het spreekt voor zich dat vakken als International Relations in het Engels worden gedoceerd. De studenten die dat soort vakken volgen, zullen in hun toekomstige job waarschijnlijk Engels spreken. Maar beperk je dan ook tot die studierichtingen en tot die vakken waarbij het noodzakelijk is, beste hogescholen en universiteiten.
En laat docenten die Nederlandstalig zijn de kans om hun kennis en expertise door te geven in hun eigen taal. Gepassioneerd vertellen over hun vak kunnen zij het best in hun moedertaal. Voor de elitetroepen van de maatschappij kan een les of opdracht in het Nederlands alleszins geen kwaad.
De auteur
